اگزوز و تخلیه دوددر این مقاله سعی کردیم دلایل لرزیدن خودرو را در شرایط مختلف بررسی کنیم.
دلایل لرزش خودرو
به صورت کلی موارد متعددی را می‌توان به‌عنوان لرزش دلایل خودرو برشمرد. از همین رو تشخیص علت لرزش ماشین ممکن است کار ساده‌ای نباشد. با چند سوال می‌توان مسیر پیدا کردن دلایل لرزیدن غیرمتعارف ماشین را تشخیص داد. این پرسش‌ها عبارت‌اند از:
- آیا لرزش در حالت درجا رخ میدهد یا حین حرکت شاهد این اتفاق هستید؟
- آیا افزایش سرعت باعث شدت لرزش خودرو میشود؟
- لرزش خودرو در چه محدوده سرعتی بیشتر به چشم می‌آید؟
- لرزش در ناحیه فرمان یا صندلی احساس میشود؟
- آیا لرزش خودرو با صدای غیرعادی همراه است؟
پاسخ این سوالات به‌تعمیرکار کمک می‌کند تا ایراد را سریع‌تر شناسایی و نسبت به برطرف کردن آن اقدام کند. پیشنهاد می‌کنیم در صورت مشاهده لرزش ماشین، به این پرسش‌ها فکر کنید. ما در اینجا دلایل خودرو را در چند بخش تقسیم می‌کنیم تا بررسی عوامل مختلف راحت‌تر باشد.
1. دلایل لرزش خودرو در حالت درجا
ممکن است بلافاصله بعد از استارت زدن، لرزش ماشین شروع میشود. ممکن است بعد از ترمز کردن در ترافیک و ایست کامل خودرو هم شاهد لرزیدن آن باشید. این اتفاق چند دلیل مهم دارد که عبارت‌اند از:
مشکلات کلاچ خودرو
لرزش خودرو در حالت درجا و زمان شروع به حرکت معمولا به‌دلیل مشکلات کلاچ است. علت لرزش ماشین در نیم کلاچ دنده یک معمولا مربوط به آسیب فنرهای خورشیدی، تمام شدن صفحه کلاچ یا چرب شدن کلاچ در اثر نشت روغن است. بسته به نوع خودرو و کیفیت کلاچ آن باید بین 50 تا 80 هزار کیلومتر یکبار، دیسک و صفحه کلاچ را تعویض کرد.
گاهی اوقات ممکن است لرزش خودرو بعد از تعویض دیسک و صفحه باشد. در این حالت مشکل به دلیل نصب اشتباه است. باید در صورت مشاهده این مشکل، فورا به تعمیرگاه مراجعه کنید. در غیر این صورت دیسک و صفحه کلاچ خیلی زود آسیب خواهند دید. در نتیجه دوباره مجبور به تعویض آن‌ها خواهید شد.
مشکل در سیستم هیدرولیک خودرو
سیستم هیدرولیک نقش تاثیرگزاری در راحتی رانندگی و پایداری خودرو دارد. مهم‌ترین قطعه تشکیل‌دهنده سیستم هیدرولیک فرمان پمپ است. پمپ هیدرولیک جریان سیال را با فشار در مدار اختصاصی تعبیه شده در ماشین انتقال میدهد. به‌این ترتیب با نیروی به مراتب کمتری می‌توان فرمان خودرو را برای تغییر جهت حرکت آن چرخاند.
در صورتی که هوا وارد سیستم هیدرولیک خودرو شود، شاهد لرزیدن ماشین در حالت درجا خواهید بود. وجود هوا به مقدار زیاد در مدار هیدرولیک باعث ایجاد پدیده کاویتاسیون میشود و با لرزش نسبتا شدیدی همراه است. برای حل این مشکل باید عملیات هواگیری سیستم هیدرولیک ماشین انجام بشود.
شکستگی فن رادیاتور
اگر لرزش خودرو هنگامی که موتور گرم شده رخ میدهد، ممکن است مشکل مربوط به شکستگی فن رادیاتور باشد. فن رادیاتور یکی از اجزای سیستم خنک کننده ماشین است. این قطعه با چرخش خود هوای محیط اطراف را به سمت رادیاتور میکشد.
سیستم خنک کننده برای جلوگیری از افزایش دمای بیش از حد موتور به کار میرود. به‌همین دلیل اشاره کردیم که هنگام گرم بودن موتور خودرو، علت لرزش ماشین میتواند شکستگی فن رادیاتور باشد. معمولا به علت اصابت اشیاء خارجی احتمال شکستگی فن رادیاتور وجود دارد. وقتی پره‌های فن می‌شکند، از حالت تعادل خارج میشود. به‌همین دلیل لرزش نسبتا شدیدی در ماشین ایجاد می‌کند. متاسفانه راهی برای تعمیر فن شکسته وجود ندارد و تنها باید آن را تعویض کرد.
خرابی شمع خودرو
یکی دیگر از دلایل لرزش خودرو در حالت درجا، خرابی شمع خودرو است. شمع‌ها وظیفه جرقه زدن برای عملیات احتراق ترکیب سوخت و هوا در موتور را دارند. اگر شمع خراب شود، عملیات احتراق به‌درستی در موتور انجام نمیشود. به‌همین دلیل سنسور اکسیژن در سیستم سوخت رسانی دچار اشتباه میشود. اتفاقی که معمولا با نوعی شوک در موتور همراه است که علاوه بر لرزش ماشین، سروصدای زیادی هم به‌همراه دارد. کمتر پیش می‌آید شمع‌های آسیب دیده امکان تعمیر داشه باشند و باید آن‌ها را تعویض کرد.
آسیب دیدن شاسی ماشین
شاسی به‌نوعی می‌توان چارچوب یک خودرو است. بدنه و پیشرانه خودرو روی شاسی سوار میشود. از همین رو طبیعی است که آسیب دیدگی شاسی، تعادل خودرو را بر هم بزند. در نتیجه علت لرزش ماشین میتواند مربوط به ضربه خوردن شاسی هم باشد. بهتر است از خرید خودروهای دست دوم که شاسی آن‌ها در اثر تصادف آسیب دیده و سپس تعمیر شده خودداری کنید. پس از شاسی کشی هم خودرو به‌شرایط ایده‌آل اولیه باز نمی‌گردد. همچنین توجه داشته باشید که برای خودروهای قدیمی احتمال پوسیدگی شاسی هم وجود دارد.
شل بودن تسمه تایم
اگر از تسمه تایم بی‌کیفیت یا با سایز نامناسب در خودرو استفاده شود، هماهنگی بین سوپاپ و پیستون‌ها در موتور به‌خوبی شکل نمی‌گیرد. به صورت کلی عدم هماهنگی بین قطعات موتور، باعث میشود شاهد برخورد قطعات با هم باشیم. اتفاقی که در اثر آن باعث لرزش بدنه ماشین خواهد شد. در نتیجه شل بودن تسمه تایم را نیز باید به فهرست دلایل لرزش خودرو اضافه کرد. این لرزش هم در حالت درجا و هم در حال حرکت بپیش می آید.
2. دلایل لرزش خودرو هنگام حرکت
تا اینجا با دلایل لرزش خودرو در حالت درجا آشنا شدیم. اما در بسیاری اوقات شاهد لرزیدن ماشین در حال حرکت هستیم. این موضوع نیز دلایل مختلفی دارد. در اینجا نکات مختلفی که باید برای این منظور بدانید را بررسی می‌کنیم.
تغییر شکل لاستیک خودرو
گاهی اوقات علت لرزش ماشین هنگام حرکت، تغییر شکل لاستیک‌هاست. لاستیک‌ها در اثر تماس با سطح معابر، فرسوده می‌شوند. در چنین شرایطی احتمال آسیب خوردن به آن‌ها وجود دارد. اتفاقاتی مانند ترک خوردن یا پارگی بخشی از لاستیک، ممکن است باعث تغییر شکل آن شوند. برای رفع این مشکل باید به‌سراغ تعویض لاستیک‌های فرسوده بروید. با این وجود گاهی اوقات مشکل مربوط به کاهش یا افزایش فشار باد لاستیک است. در این حالت با تنظیم باد، لاستیک‌ها به‌شکل مناسب خود بر می‌گردند.
یک نکته مهم دیگر نیز در تغییر شکل لاستیک خودرو وجود دارد که معمولا نادیده گرفته میشود. اگر خودرو برای مدت طولانی در حالت پارک و بدون حرکت باقی بماند، احتمال تغییر شکل آن وجود دارد. به‌طوری که از حالت گرد به بیضی شکل تغییر فرم میدهد. این موضوع باعث میشود حین حرکت، شاهد بالا و پایین رفتن لاستیک‌ها باشیم. اتفاقی که منجر به لرزش خودرو میشود. به‌همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم حتما هر چند روز یکبار خودرو خود را روشن کنید و برای چند دقیقه رانندگی کنید تا این مشکل به‌وجود نیاید.
بالانس نبودن لاستیک خودرو
یکی از دلایل لرزش خودرو حین شتاب‌گیری، بالانس نبودن لاستیک‌ها است. معمولا در این حالت میزان لرزش ماشین تا محدوده سرعت 60 کیلومتر بر ساعت به اوج خود می‌رسد؛ اما در سرعت‌های بالاتر دیگر خبری از لرزش فرمان ماشین نیست. این موضوع نشان دهنده بالانس نبودن لاستیک های خودرو است.
بالانس نبودن لاستیک‌ها در عمل یعنی وزن ماشین روی یک طرف فقط سنگینی می‌کند. در این حالت راننده واضحا لرزش غیرعادی ماشین را احساس می‌کند. شرایط آب و هوایی و همچنین فرسودگی قطعات داخلی چرخ‌ها مانند بلبرینگ معمولا باعث برهم خوردن تعادل لاستیک‌های ماشین می‌شوند. اگر در جستجوی دلایل لرزش خودرو در سرعت بالا هستید، باید بدانید که خرابی بلبرینگ‌های چرخ، مهم‌ترین عامل آن به حساب می آید.
بالانس کردن لاستیک‌ها معمولا با دستگاه‌های خاصی انجام میشود. برخی از این دستگاه‌ها به‌صورت استاتیک کار می‌کنند؛ اما بعضی دیگر با چرخاندن لاستیک در سرعتی مشخص، عملیات بالانس کردن را انجام می‌دهند. در هر دو روش پس از شناسایی نقاط برهم زننده تعادل لاستیک، به آن‌ها وزنه‌هایی آویزان می‌شوند تا اصطلاحا لاستیک بالانس شود. کارشناسان پیشنهاد می‌کنند سالانه یکبار یا به‌ازای هر 10 هزار کیلومتر یکبار، وضعیت بالانس بودن لاستیک‌ها چک شود.
مشکلات سیستم تعلیق خودرو
لرزش خودرو در سرعت‌های پایین نیز، به عدم سلامت سیستم تعلیق ماشین مربوط میشود. یکی از قطعات مهم در سیستم تعلیق خودرو، سیبک است. سیبک نقطه اتصال سیستم تعلیق به چرخ‌ها در خودرو است. در واقع سیبک است که چرخ‌های خودرو را به‌گردش در می‌آورد. اگر هنگام رانندگی در مسیر مستقیم، لرزش غیرعادی احساس می‌کنید؛ اما هنگام چرخاندن فرمان این لرزش قطع میشود، سیبک‌های ماشین شما آسیب دیده‌اند. معمولا این قطعه قابل تعمیر نیست و باید آن را تعویض کرد.
آسیب دیدن کمک فنرهای سیستم تعلیق نیز میتواند علت لرزش خودرو در سرعت پایین یا بالا باشد. کمک فنرها بخش زیادی از ضربه‌هایی که به ماشین وارد می‌شوند را مهار می‌کنند. به این ترتیب ارتعاشات کمتری به اتاق خودرو منتقل میشود. آسیب دیدن کمک فنرها باعث میشود که ضربه‌ها به‌صورت مستقیم به سرنشینان ماشین منتقل شوند.
نکته مهم این است که لرزش ماشین به‌دلیل خرابی کمک فنرها معمولا با سروصدای غیرعادی و کوبش اتاق خودرو در حین عبور از دست‌اندازهای معابر به همراه است. اگر آسیب وارد شده به کمک فنرها جدی نباشد، قابل تعمیر هستند. در غیر این صورت باید آن‌ها را تعویض کرد.
یاتاق زدن ماشین
علت لرزش ماشین هنگام حرکت با دنده یک یا بالاتر ممکن است مربوط به یاتاقان زدن باشد. هنگامی که یاتاقان موتور در اثر حرارت و اصطکاک بیش از حد خاصیت خود را از دست بدهد، سایش بین میل لنگ و شاتون به‌شدت افزایش میابد. این اتفاق معمولا با ایجاد لرزش و سروصدای زیادی در موتور خودرو همراه میشود. برای رفع مشکل باید حتما یاتاقان آسیب دیده تعویض شود.
میزان نبودن فرمان
لرزش ماشین در حال حرکت می تواند به‌دلیل میزان نبودن فرمان باشد. این اتفاق در اثر بروز اختلال در سیستم فرمان خودرو رخ میدهد. رانندگان با تجربه می‌توانند متوجه میزان نبودن فرمان ماشین باشند. کارشناسان پیشنهاد می‌کنند که سالی یکبار میزان بودن فرمان خودرو را بررسی کنید تا در صورت وجود مشکل آن را برطرف نمایید.
خرابی توربین گیربکس
در خودروهای اتوماتیک که کلاچ حذف میشود، توربین گیربکس نقس رابط بین جعبه دنده و موتور را ایفا می‌کند. لرزش ماشین اتومات در هنگام شروع حرکت، به علت خرابی توربین گیربکس است. خرابی توربین گیربکس باعث میشود عملیات انتقال نیرو بین موتور و گیربکس در زمان شروع حرکت و شتاب‌گیری با مشکل روبه‌رو شود. توربین گیربکس هم جزو قطعه‌هایی است که به‌ندرت تعمیر میشود و در اثر آسیب دیدن باید به فکر تعویض آن باشید.
خرابی مفصل CV
مفصل CV یکی از اتصالات مهم در خودروهای دیفرانسیل جلو است که در محل اتصال محورها به چرخ‌ها تعبیه میشود. به کمک این مفصل راننده میتواند با چرخاندن فرمان خودرو، جهت چرخ‌ها را تغییر دهد. این قطعه نیز مانند سایر تجهیزات خودرو در معرض فرسودگی قرار دارد. یکی از مهم‌ترین دلایل لرزش خودرو هنگام شتاب‌گیری، خرابی مفصل CV است. میزان ارتعاشات خودرو با افزایش سرعت نیز بیشتر میشود. به‌گونه‌ای که کنترل خودرو برای راننده نیز مشکل میشود.
3. دلایل لرزش خودرو هنگام ترمز
دلایل لرزش خودرو هنگام ترمز گرفتن اهمیت زیادی دارند؛ زیرا نشان‌دهنده نقص سیستم ترمز خودرو هستند. موضوعی که میتواند مشکلات جدی به‌دنبال داشته باشد. علت لرزش ماشین هنگام فشار دادن پدال ترمز را می‌توان در 5 مورد زیر جستجو کرد:
آسیب دیدن روتور
روتور همان دیسکی است که هنگام ترمز گرفتن، لنت به آن می‌چسبد. در این شرایط قطعه در معرض استهلاک بالایی قرار میگیرد. با هر بار ترمز، چسبیدن لنت به روتور باعث میشود حرارت زیاد به این قطعه منتقل شود. ضمن اینکه اصطکاک نیز به‌مرور باعث کاهش ضخامت آن میشود. در نتیجه روتور به‌مرور زمان فرسوده میشود. این اتفاق باعث لرزش ماشین حین ترمزگیری میشود.
خراب شدن کالیپر
کالیپر قطعه‌ای که لنت را به روتور می‌چسباند. اگر این قطعه خراب شود لنت و روتور در هنگام ترمز کردن به‌خوبی به‌هم نمیچسبند. این اتفاق نیز باعث لرزیدن خودرو در هنگام گرفتن ترمز میشود.
تاب برداشتن دیسک ترمز
دیسک ترمز یکی دیگر از قطعاتی است که در اثر تاب برداشتن آن ممکن است شاهد لرزیدن خودرو باشیم. هنگامی که ترمز میگیرید اگر علاوه بر لرزش خودرو صدایی شبیه به زوزه هم به‌گوش می‌رسد، باید نسبت به تاب برداشتن دیسک ترمز شک کرد. مشکل تاب برداشتن دیسک ترمز معمولا در اثر رفتار غلط رانندگی رخ میدهد. رانندگانی که در معابر شلوغ با سرعت زیاد رانندگی می‌کنند، مجبورند مدام ترمزهای شدیدی بگیرند. این موضوع احتمال تاب برداشتن دیسک را تا حد زیادی افزایش میدهد.
از بین رفتن لنت ترمز
همان‌طور که روتور در اثر تماس با لنت آسیب می‌بیند، احتمال از بین رفتن لنت‌ها هم به‌مرور زمان وجود دارد. کیفیت لنت‌ها نقش بسیار مهمی در مدت زمان استفاده از آن‌ها دارد. گاهی بعضی از راننده‌ها مجبور می‌شوند روی 40 هزار کیلومتر، لنت ترمز خود را تعویض کنند. در حالی که برخی دیگر از لنت‌ها تا مسافت 80 هزار کیلومتر هم جواب می‌دهند. هنگامی که لنت ترمز از بین برود میتواند یکی از دلایل لرزش خودرو باشد و معمولا صدایی شبیه به سوت دارد.
سفت شدن پدال ترمز
سفت شدن پدال ترمز میتواند باعث لرزش ماشین حین ترمز گرفتن شود. این اتفاق معمولا به دلایلی مانند نشتی شیلنگ خلاء، بی‌کیفیت بودن بوستر ترمز، آسیب دیدن کفشک‌های ترمز و پایان عمر مفید روغن ترمز رخ میدهد. هنگامی که پدال ترمز را فشار میدهید به وضوح پی به سفت شدن آن ببرید. برای جلوگیری از بروز خطر، فورا با مشاهده این مشکل به تعمیرگاه مراجعه کنید.
کلام پایانی
دلایل لرزش خودرو را در سه حالت بررسی کردیم. گاهی اوقات لرزیدن خودرو، هشداری از آسیب دیدگی جدی خودرو است. پس از مشاهده این اتفاق، فورا به تعمیرگاه مراجعه کنید تا علت لرزش خودرو پیدا شود. به این ترتیب می‌توانید جلوی بروز خسارت‌های بزرگ را بگیرید.
برای اطلاع از محصولات پاینده روی لینک زیر کلیک کنید: